George Gerardus Theodorus Cornielje[1]

George Gerardus Theodorus (George) Cornielje werd geboren om elf uur 's ochtends op 9 maart 1846 te Grave. Even later werd er door Adriana Munts, de vroedvrouw, aangifte gedaan ^[2]. Zijn ouders waren Bernardina van Let en Gerardus Hendrikus Johannes Cornielje, ookal werd hij door de laatstgenoemde pas in 1864 erkend ^{[2, 3]}. Een groot deel van zijn jeugd bracht hij door bij zijn grootouders, Andries van Let en Grada Derksen, die in Lent woonden, door ^[4]. Zijn vader was gedurende zijn jeugd uit beeld, van 15 juli 1847 tot 9 februari 1854 bevond hij zich in Nederlands-Indië, als soldaat bij het eerste regiment artillerie ^[5]. Hoewel zijn moeder in Nederland achterbleef, bleef ze als dienstmeid werken. Pas toen zijn vader terugkeerde, trouwden zijn ouders, in Rotterdam ^[6]. George is nooit bij zijn ouders ingetrokken. Toen hij zich als achttienjarige moest inschrijven voor de dienstplicht, woonde hij nog steeds in Lent. Hiervoor werd enige tijd later, op 14 maart 1866, wel vrijgesteld, omdat hij op dat moment de enige zoon van zijn ouders was ^[7]. Na deze vrijstelling bleef nog een paar maanden in Lent wonen, maar op 27 juli 1866 verhuisde hij naar Wamel, waar hij bij zijn oom Hendrikus van Let ging wonen en als tuinman werkte ^[8] . Op 8 augustus 1866 werd hij dan ook in de gemeente Lent uitgeschreven ^[4]. Hij woonde in Wamel tot 9 mei 1873, waarna hij voor twee jaar vertrok naar de gemeente Zevenaar woonde alvorens naar de gemeente Herwen en Aerdt te verhuizen ^[9].

Als George op 4 november 1875 in de gemeente Didam trouwt met Theodora Hendrina Verheij, op dat moment 23 jaar oud, wordt deze laatste verhuizing nogmaals benoemd. Hij woonde op dat moment namelijk nog geen half jaar in Lobith, hij gaf dan ook aan daarvoor in Oud Zevenaar te hebben gewoond ^[10]. George kreeg uiteindelijk 14 kinderen met Theodora ^{[11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 23, 24]}. De meeste kinderen werden ook volwassen, slechts een kind stierf jong ^[25] en een ander werd dood geboren ^[24].

Voor zover bekend had George drie verschillende inkomstenbronnen. Hij kweekte groenten, had een café en bakte. Waarschijnlijk haalde hij het grootste gedeelte van zijn inkomsten uit zijn tuin. Vrijwel consequent noemt hij zich bij de Burgerlijke Stand tuinier, slechts een maal heeft hij zijn beroep als herbergier opgegeven. Naast de groenten de hij kweekte ^[26], moeten er ook andere dingen in de tuin hebben gestaan. In 1899 stond er namelijk een exotische Yucca gloriosa pendula in bloei in zijn tuin ^[27]. De groenten die hij teelde verkocht George op markten in de omgeving, ook over de grens: hij bezocht Emmerich en Elten wekelijks ^[26].

Zijn tweede inkomstenbron was zijn café 'Rijnzicht', waar hij vanaf 1 mei 1881 tot zijn dood drank verkocht, zo'n 1500 liter per jaar ^[28]. Het café bestaat nu niet meer, maar lag vroeger aan de Spijkse Rijndijk, vlakbij de steenfabriek, op een paar honderd meter afstand van de Duitse grens. Het café had een centrale rol in de lokale gemeenschap; zo werd er in 1913 een openbare aanbesteding gedaan ^[29] en werden er in 1914 stekplanten uitgedeeld aan schoolkinderen ^[30]. Waar en op welke manier George bakker was is niet helemaal duidelijk. In ieder geval was de bakkerij groot genoeg om op een gegeven moment een knecht aan te nemen^[31]. Wel is duidelijk dat zijn kinderen waarschijnlijk bij hun vader in de leer zijn geweest tijdens hun jeugd. Ze gingen namelijk dezelfde beroepen uitoefenen als hun vader: ze werden bakker of tuinman ^[32].

George overleed uiteindelijk op zesenzestigjarige leeftijd op 18 januari 1913 om half 9 's ochtends in de gemeente Herwen en Aerdt. Dezelfde dag nog werd er aangifte gedaan van zijn overlijden door zijn zoon Johannes Hendrikus en schoonzoon Johannes Stephanus Keurentjes, beiden tuinmannen ^[33]. Na het overlijden van zijn vrouw in 1915 ^[34] werden de bezittingen onder de kinderen verdeeld. Uit deze bezittingen blijkt de uiteindelijke omvang van de onderneming. Het gezin bezat op dat moment namelijk een café met een schuur, een strook land, een tuin waarin een broeikas stond en tuingerei, een perceel land aan de dijk, grond in Lobith en twee huizen in Lobith. Dit alles tezamen had een waarde van 22.500 gulden ^[35].

Dit verhaal is geschreven door W.R.J. Vermeulen en voor het laatst bijgewerkt op 08-01-2023.

Bronnen

• [1] Leo Cornielje, De Stamboom Cornielje 1641-1982, 2005, Pagina 26; Fotograaf onbekend; Locatie origineel onbekend.
• [2] Gemeente Grave, "Register van Geboorten voor het Jaar 1846", Akte 27, 9 maart 1846; "Zoeken naar personen", index en digitale afbeelding, Brabants Historisch Informatie Centrum (BHIC) (http://bhic.nl/ : geraadpleegd op 23 augustus 2016); Scannummer 069-50-3168-1846-00020.
• [3] Gemeente Rotterdam, "Tweede Register van Geboorten voor het Jaar 1864", Akte 3067, 16 september 1864; FamilySearch (https://familysearch.org/pal:/MM9.3.1/TH-1-10898-81797-54?cc=1576401 : geraadpleegd op 23 augustus 2016), "Netherlands, Zuid-Holland Province, Civil Registration, 1679-1942", Rotterdam ⇒ Geboorten 1864 7 mei-26 sep ⇒ Afbeelding 390 van de 417; Microfilm van het origineel verkregen bij het Nationaal Archief te 's-Gravenhage.
• [4] Leo Cornielje, De Stamboom Cornielje 1641-1982, 2005, Pagina 25.
• [5] Leo Cornielje, De Stamboom Cornielje 1641-1982, 2005, Pagina 24.
• [6] Gemeente Rotterdam, "Register ter inschrijving der Huwelijken binnen de Gemeente Rotterdam gedurende het Jaar 1854", Boek 3, Akte 686, 1 november 1854; FamilySearch (https://familysearch.org/pal:/MM9.3.1/TH-1-10923-71936-84?cc=1576401 : geraadpleegd op 24 augustus 2016), "Netherlands, Zuid-Holland Province, Civil Registration, 1679-1942", Rotterdam ⇒ Huwelijken 1854 ⇒ Afbeelding 365 van de 445; Microfilm van het origineel verkregen bij het Nationaal Archief te 's-Gravenhage.
• [7] Gemeente Rotterdam, "Nationale Militie, Provincie Zuid-Holland, 6e Militie-Kanton, gemeente Rotterdam, Inschrijvings-Register", Lotingsnummer 372, 1866; "Zoeken", index en digitale afbeelding, Militieregisters.nl (http://militieregisters.nl/ : geraadpleegd op 23 augustus 2016); id 22624514, bestandsnaam NL-RtGAR_356_286_058; Origineel berust bij het Stadsarchief Rotterdam.
• [8] Gemeente Wamel, "Bevolkingsregister 1860-1870", Blad 76, 1860; FamilySearch (https://familysearch.org/pal:/MM9.3.1/TH-1971-30135-7959-91?cc=2018408 : geraadpleegd op 23 augustus 2016), "Netherlands Census and Population Registers, 1574-1940", Gelderland ⇒ Wamel ⇒ Bevolkingsregister, Klapper 1860-1870 ⇒ Afbeelding 104 van de 378; Micofilm van het origineel verkregen bij het Gelders Archief.
• [9] Gemeente Zevenaar, "Bevolkingsregister 1870-1880", Deel B, Blad 102, 1870; FamilySearch (https://familysearch.org/pal:/MM9.3.1/TH-1942-30375-15818-57?cc=2018408 : geraadpleegd op 23 augustus 2016), "Netherlands Census and Population Registers, 1574-1940", Gelderland ⇒ Wamel ⇒ Bevolkingsregister 1870-1880 ⇒ Afbeelding 475 van de 969; Micofilm van het origineel verkregen bij het Gelders Archief te Arnhem.
• [10] Gemeente Didam, "Register van Huwelijksacten voor Didam 1875", Akte 31, 4 november 1875; FamilySearch (https://familysearch.org/pal:/MM9.3.1/TH-267-11668-21392-89?cc=1949343 : geraadpleegd op 23 augustus 2016), "Netherlands, Gelderland Province, Civil Registration, 1800-1952", Didam ⇒ Huwelijken 1874-1878 ⇒ Afbeelding 65 en 66 van de 167; Microfilm van het origineel verkregen bij het Gelders Archief te Arnhem.
• [11] Gemeente Herwen en Aerdt, "Register van Geborene Kinderen der Gemeente Herwen en Aerdt 1876", Akte 55, 4 september 1876; FamilySearch (https://familysearch.org/pal:/MM9.3.1/TH-266-11027-122253-6?cc=1949343 : geraadpleegd op 10 september 2016), "Netherlands, Gelderland Province, Civil Registration, 1800-1952", Herwen en Aerdt ⇒ Geboorten 1876-1879 ⇒ Afbeelding 18 van de 112; Microfilm van het origineel verkregen bij het Gelders Archief te Arnhem.
• [12] Gemeente Herwen en Aerdt, "Register van Geborene Kinderen der Gemeente Herwen en Aerdt 1877", Akte 72, 18 september 1877; FamilySearch (https://familysearch.org/pal:/MM9.3.1/TH-266-11027-122286-57?cc=1949343 : geraadpleegd op 10 september 2016), "Netherlands, Gelderland Province, Civil Registration, 1800-1952", Herwen en Aerdt ⇒ Geboorten 1876-1879 ⇒ Afbeelding 47 van de 112; Microfilm van het origineel verkregen bij het Gelders Archief te Arnhem.
• [13] Gemeente Herwen en Aerdt, "Register van Geborene Kinderen der Gemeente Herwen en Aerdt 1879", Akte 13, 14 februari 1879; FamilySearch (https://familysearch.org/pal:/MM9.3.1/TH-266-11027-122543-3?cc=1949343 : geraadpleegd op 10 september 2016), "Netherlands, Gelderland Province, Civil Registration, 1800-1952", Herwen en Aerdt ⇒ Geboorten 1876-1879 ⇒ Afbeelding 88 van de 112; Microfilm van het origineel verkregen bij het Gelders Archief te Arnhem.
• [14] Gemeente Herwen en Aerdt, "Register van Geborene Kinderen der Gemeente Herwen en Aerdt 1880", Akte 46, 26 juni 1880; FamilySearch (https://familysearch.org/pal:/MM9.3.1/TH-266-11027-122315-19?cc=1949343 : geraadpleegd op 10 september 2016), "Netherlands, Gelderland Province, Civil Registration, 1800-1952", Herwen en Aerdt ⇒ Geboorten 1880-1882 ⇒ Afbeelding 17 van de 79; Microfilm van het origineel verkregen bij het Gelders Archief te Arnhem.
• [15] Gemeente Herwen en Aerdt, "Register van Geborene Kinderen der Gemeente Herwen en Aerdt 1881", Akte 53, 17 augustus 1881; FamilySearch (https://familysearch.org/pal:/MM9.3.1/TH-266-11027-122148-6?cc=1949343 : geraadpleegd op 10 september 2016), "Netherlands, Gelderland Province, Civil Registration, 1800-1952", Herwen en Aerdt ⇒ Geboorten 1880-1882 ⇒ Afbeelding 44 van de 79; Microfilm van het origineel verkregen bij het Gelders Archief te Arnhem.
• [16] Gemeente Herwen en Aerdt, "Register van Geborene Kinderen der Gemeente Herwen en Aerdt 1883", Akte 2, 13 januari 1883; FamilySearch (https://familysearch.org/pal:/MM9.3.1/DGS-004525533_00044?cc=1949343 : geraadpleegd op 10 september 2016), "Netherlands, Gelderland Province, Civil Registration, 1800-1952", Herwen en Aerdt ⇒ Geboorten 1883-1890 ⇒ Afbeelding 3 van de 193; Microfilm van het origineel verkregen bij het Gelders Archief te Arnhem.
• [17] Gemeente Herwen en Aerdt, "Register van Geborene Kinderen der Gemeente Herwen en Aerdt 1884", Akte 15, 20 februari 1884; FamilySearch (https://familysearch.org/pal:/MM9.3.1/DGS-004525533_00074?cc=1949343 : geraadpleegd op 10 september 2016), "Netherlands, Gelderland Province, Civil Registration, 1800-1952", Herwen en Aerdt ⇒ Geboorten 1883-1890 ⇒ Afbeelding 33 van de 193; Microfilm van het origineel verkregen bij het Gelders Archief te Arnhem.
• [18] Gemeente Herwen en Aerdt, "Register van Geboorteakten der Gemeente Herwen en Aerdt 1885", Akte 40, 29 mei 1885; FamilySearch (https://familysearch.org/pal:/MM9.3.1/DGS-004525533_00105?cc=1949343 : geraadpleegd op 10 september 2016), "Netherlands, Gelderland Province, Civil Registration, 1800-1952", Herwen en Aerdt ⇒ Geboorten 1883-1890 ⇒ Afbeelding 64 van de 193; Microfilm van het origineel verkregen bij het Gelders Archief te Arnhem.
• [19] Gemeente Herwen en Aerdt, "Register van Geboorteakten der Gemeente Herwen en Aerdt 1886", Akte 72, 19 november 1886; FamilySearch (https://familysearch.org/pal:/MM9.3.1/DGS-004525533_00139?cc=1949343 : geraadpleegd op 10 september 2016), "Netherlands, Gelderland Province, Civil Registration, 1800-1952", Herwen en Aerdt ⇒ Geboorten 1883-1890 ⇒ Afbeelding 98 van de 193; Microfilm van het origineel verkregen bij het Gelders Archief te Arnhem.
• [20] Gemeente Herwen en Aerdt, "Register van Geboorteakten der Gemeente Herwen en Aerdt 1888", Akte 6, 2 februari 1888; FamilySearch (https://familysearch.org/pal:/MM9.3.1/DGS-004525533_00179?cc=1949343 : geraadpleegd op 10 september 2016), "Netherlands, Gelderland Province, Civil Registration, 1800-1952", Herwen en Aerdt ⇒ Geboorten 1883-1890 ⇒ Afbeelding 138 van de 193; Microfilm van het origineel verkregen bij het Gelders Archief te Arnhem.
• [21] Gemeente Herwen en Aerdt, "Register van Geboorteakten der Gemeente Herwen en Aerdt 1890", Akte 32, 27 mei 1890; FamilySearch (https://familysearch.org/pal:/MM9.3.1/DGS-004525533_00239?cc=1949343 : geraadpleegd op 10 september 2016), "Netherlands, Gelderland Province, Civil Registration, 1800-1952", Herwen en Aerdt ⇒ Geboorten 1890-1892 ⇒ Afbeelding 5 van de 68; Microfilm van het origineel verkregen bij het Gelders Archief te Arnhem.
• [22] Gemeente Herwen en Aerdt, "Register van Geboorteakten der Gemeente Herwen en Aerdt 1891", Akte 65, 5 oktober 1891; FamilySearch (https://familysearch.org/pal:/MM9.3.1/DGS-004525533_00271?cc=1949343 : geraadpleegd op 10 september 2016), "Netherlands, Gelderland Province, Civil Registration, 1800-1952", Herwen en Aerdt ⇒ Geboorten 1890-1892 ⇒ Afbeelding 37 van de 68; Microfilm van het origineel verkregen bij het Gelders Archief te Arnhem.
• [23] Gemeente Herwen en Aerdt, "Register van Geboorteakten der Gemeente Herwen en Aerdt 1893", Akte 52, 24 augustus 1893; FamilySearch (https://familysearch.org/pal:/MM9.3.1/DGS-004528047_02865?cc=1949343 : geraadpleegd op 10 september 2016), "Netherlands, Gelderland Province, Civil Registration, 1800-1952", Herwen en Aerdt ⇒ Geboorten 1893-1899 ⇒ Afbeelding 15 van de 199; Microfilm van het origineel verkregen bij het Gelders Archief te Arnhem.
• [24] Gemeente Herwen en Aerdt, "Register van Overlijdens-Akten 1894", Akte 37, 5 juni 1894; FamilySearch (https://familysearch.org/pal:/MM9.3.1/TH-267-12414-48486-6?cc=1949343 : geraadpleegd op 9 september 2016), "Netherlands, Gelderland Province, Civil Registration, 1800-1952", Herwen en Aerdt ⇒ Overlijden 1893-1902 ⇒ Afbeelding 38 van de 227; Microfilm van het origineel verkregen bij het Gelders Archief te Arnhem.
• [25] Gemeente Herwen en Aerdt, "Register van Overledene Personen 1883", Akte 14, 3 maart 1883; FamilySearch (https://familysearch.org/pal:/MM9.3.1/DGS-004525534_00210?cc=1949343 : geraadpleegd op 10 september 2016), "Netherlands, Gelderland Province, Civil Registration, 1800-1952", Herwen en Aerdt ⇒ Overlijden 1883-1892 ⇒ Afbeelding 6 van de 209; Microfilm van het origineel verkregen bij het Gelders Archief te Arnhem.
• [26] Leo Cornielje, De Stamboom Cornielje 1641-1982, 2005, Pagina 35.
• [27] Het nieuws van den dag : kleine courant, "Gemengd Nieuws", 27 mei 1899; "Zoeken in kranten uit de 17e, 18e, 19e en 20e eeuw", digitale afbeelding, Delpher (http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010126234:mpeg21:a0078 : geraadpleegd op 22 augustus 2016); Origineel berust bij de Koninklijke Bibliotheek.
• [28] Nederlandsche Staatscourant, "Plaatselijke Besturen", 10 december 1891; "Zoeken in kranten uit de 17e, 18e, 19e en 20e eeuw", digitale afbeelding, Delpher (http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB08:000171672:mpeg21:a0010 : geraadpleegd op 23 augustus 2016); Origineel berust bij de Koninklijke Bibliotheek.
• [29] De Maasbode, "Advertentie", 22 maart 1913; "Zoeken in kranten uit de 17e, 18e, 19e en 20e eeuw", digitale afbeelding, Delpher (http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB04:000184383:mpeg21:a0081 : geraadpleegd op 22 augustus 2016); Origineel berust bij de Koninklijke Bibliotheek.
• [30] De Graafschap-bode : nieuws- en advertentieblad voor stad- en ambt-Doetinchem, Hummelo en Keppel, Wehl, Zeddam, 's Heerenberg, Ulft, Gendringen, Sillevolde, Terborg, Varsseveld, Dinxperlo, Aalten, Breedevoorde, Lichtenvoorde, Groenlo, Neede, Eibergen, Bor, "Berichten uit de Lijmers. LOBITH.", 10 april 1914; "Zoeken in kranten uit de 17e, 18e, 19e en 20e eeuw", digitale afbeelding, Delpher (hhttp://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:110593786:mpeg21:a0084 : geraadpleegd op 22 augustus 2016); Origineel berust bij de Koninklijke Bibliotheek.
• [31] Het nieuws van den dag : kleine courant, "Advertentie", 14 augustus 1897; "Zoeken in kranten uit de 17e, 18e, 19e en 20e eeuw", digitale afbeelding, Delpher (http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010093740:mpeg21:a0021 : geraadpleegd op 22 augustus 2016); Origineel berust bij de Koninklijke Bibliotheek.
• [32] Leo Cornielje, De Stamboom Cornielje 1641-1982, 2005, Pagina 29.
• [33] Gemeente Herwen en Aerdt, "Register van Overlijdens-Akten 1913", Akte 3, 18 januari 1913; FamilySearch (https://familysearch.org/pal:/MM9.3.1/DGS-004528020_02621?cc=1949343 : geraadpleegd op 24 augustus 2016), "Netherlands, Gelderland Province, Civil Registration, 1800-1952", Herwen en Aerdt ⇒ Overlijden 1913-1930 ⇒ Afbeelding 3 van de 392; Microfilm van het origineel verkregen bij het Gelders Archief te Arnhem.
• [34] Gemeente Herwen en Aerdt, "Register van Overlijdens-Akten 1915", Akte 65, 29 november 1915; FamilySearch (https://familysearch.org/pal:/MM9.3.1/DGS-004528020_02676?cc=1949343 : geraadpleegd op 9 september 2016), "Netherlands, Gelderland Province, Civil Registration, 1800-1952", Herwen en Aerdt ⇒ Overlijden 1913-1930 ⇒ Afbeelding 58 van de 392; Microfilm van het origineel verkregen bij het Gelders Archief te Arnhem.
• [35] Leo Cornielje, De Stamboom Cornielje 1641-1982, 2005, Pagina 31.