Johannes Petrus (Jan) van der Bruggen werd geboren om 6 uur 's ochtends op 28 februari 1878 in een huis op het Ortheneinde te 's-Hertogenbosch (Noord-Brabant, Nederland) en wel in huis 93 in wijk B. Zijn ouders waren Adrianus Wilhelmus van der Bruggen en Maria Jacoba van Oorschot. Dezelfde dag werd er van zijn geboorte aangifte gedaan door zijn vader, op dat moment metselaar (31), Lambertus Mark, tuinman (38) en Cornelis Meuwese, boekhouder (31) ^{[1, 2]}. Ook werd hij diezelfde dag Rooms-Katholiek gedoopt in de Sint Pieterskerk ^[3]. Jan was hun eerste zoon, later zouden er nog 7 kinderen volgen, waarvan een doodgeboren. Hij had donkerblond haar en blauwe ogen, later zou hij 1 meter 66,5 worden ^[4], iets kleiner dan gemiddeld voor zijn tijd ^[5]. Op school deed Jan goed zijn best, in 1891 kreeg hij de eerste prijs voor goed gedrag ^[6]. Uiteindelijk ging hij zelfs bouwkunde studeren, maar hier stopte hij mee om zijn liefde voor wielrennen te kunnen volgen.

Jan heeft in zijn carrière minstens 22 wielrenwedstrijden gereden, tussen 1895 en 1901. Daarbij werd hij getraind door Augustinus van Oorschot. De eerste wedstrijd waarvan we met zekerheid vast kunnen stellen dat hij er als amateur in mee deed was een wegwedstrijd over een afstand van 72 kilometer door Noord-Brabant, op 4 augustus 1895. Dat was niet onverdienstelijk, halverwege lag hij eerste en uiteindelijk kwam hij als tweede over de meet, waarmee hij een verguld zilveren kruis en een zilveren medaille won. Dit ging erg lang goed, hij won zelfs grote wedstrijden op wielerbanen en werd kampioen van Noord-Brabant. Op 17 juni 1897 crashte hij tijdens het oefenen met zijn fiets, met een hersenschudding als gevolg. Gelukkig wist hij te herstellen en kon hij meedoen aan de wereldkampioenschappen baanwielrennen die dat jaar in Glasgow werden gehouden. Hij had mazzel met de loting van zijn dienstplicht en werd niet ingeloot. In 1900 werd hij profwielrenner, hoewel hij als amateur nog afkeer van de opkomst van het profwielrennen had gehad. Hierna minderde hij het wielrennen, na 1907 zijn er ook geen sporen meer te vinden van gereden wielrenwedstrijden.

Vermoedelijk besloot hij dat het genoeg was geweest of niet genoeg verdiende met alleen wielrennen, in februari 1898 startte hij namelijk al een rijwielhandel in 's-Hertogenbosch ^[7]. Daar kwam al gauw de handel in auto's bij. Op 27 maart 1902 kreeg hij namelijk rijksnummerbewijs 588 voor zijn eerste auto: een tweedehands Vincke Victoria. Daarmee was hij de zesde persoon in 's-Hertogenbosch met een auto. In 1906 werd dit nummer, met de invoering van het provinciaal kentekensysteem, omgezet naar N-81. In 1909 verhuiste hij naar een nieuw onderkomen, op Havensingel 10-11. Hij kocht de voormalige stalhouderij van de bevriende familie Van Rijckevorsel, Later kocht hij het naastgelegen kaaspakhuis van Van Geffen. Hij verkocht verscheidene merken: Buick, Peerless, Oldsmobile, Hispano Suiza, Peugeot, Spijker, Daimler Benz en Rolls Royce. Toen de dealerschappen in de jaren '30 werden verdeeld, kreeg hij het dealerschap van Renault. Zelf maakte hij het in de auto ook wel eens bont, in 1921 moest hij voor de rechter verschijnen wegens het in gevaar brengen van het verkeer.

Op 25 oktober 1905 trouwde hij te 's-Hertogenbosch met Maria Antonia Alphonsa van Vught, een meisje van 23 uit 's-Hertogenbosch. Ze was de dochter van Hendrikus van Vugt en Johanna Nicolasina Simons. Samen kregen ze vijf kinderen: Mimi, Joke, Hein, Eugenie en Willy. De relatie met hun ooms en tantes was goed, zo gingen ze af en toe logeren. Op 30 december 1919 sloeg echter het noodlot toe, Maria Antonia Alphonsa stierf op 37-jarige leeftijd door, naar verluid, het eten van een besmette biefstuk, gekocht ter gelegenheid van de geboorte van hun laatste kind. Later, op 20 augustus 1920, stierf Joke in Tilburg. Misschien waren ze daar wel op vakantie, op bezoek bij een oom of tante.

Gelukkig vond Jan nieuw geluk bij zijn tweede liefde: Johanna Adriana Hubertina (Anna) Nederveen. Hij trouwde met haar op 16 augustus 1921, 17 augustus werd er een diner gegeven. Hun huwelijk werd bekroond met een dochtertje, Anne-mie. Met Anna zou Jan de rest van zijn leven samen blijven en uiteindelijk meer dan 25 jaar getrouwd zijn.

Van wielrennen was hij, als lid van de Bossche wielerclub, altijd blijven houden: op 25 augustus 1928 begon hij samen met Petrus Johannes Marinus Krijnen, Manis Krijgsman en Victor Aloysius Maria Rouppe van der Voort de N.V. 's-Hertogenbossche Wielerbaan. Hij was commissaris. Tot de oorlog werden er veel grote wedstrijden georganiseerd, maar op 6 augustus 1941 werd de wielerbaan weer opgeheven.

De tweede wereldoorlog heeft veel schade toegebracht aan Jan en het automobielbedrijf, dat op 26 maart 1945 werd opgeheven. In het begin van de oorlog is het oude kaaspakhuis nog doorverkocht aan de gemeente, er werden Nederlandse militairen gestationeerd. Niet alleen was Jan zijn bedrijf kwijt, ook werden zijn auto's gevorderd, die hij maar met moeite terug wist te krijgen na de oorlog. Het lijkt er wel op dat de instelling van Jan en zijn vrouw Anna (Naatje) vrij positief was en er ruimte was voor gezelligheid, zo blijkt uit het gedicht voor hun zilveren huwelijk. Hij hielp mensen waar hij kon, met radio's maar ook met schoenreparatie.

Op 2 november 1955 overleed Jan thuis op Havensingel 11 te 's-Hertogenbosch, 77 jaar oud. Waarschijnlijk is hij gestorven aan longklachten, veroorzaakt door een hobby van hem: duiven houden. Hij liet zijn kinderen en tweede echtgenote achter. Drie dagen later, op 5 november, werd er om 11:15 een mis opgedragen in de Parochiekerk van de H. Leonardus, waarna hij werd begraven op het Rooms-Katholiek kerkhof te Orthen.

Dit verhaal is geschreven door W.R.J. Vermeulen met bijdrage van H.J.J.M. van der Bruggen en voor het laatst bijgewerkt op 08-01-2023.

Bronnen

• [1] Gemeente 's-Hertogenbosch, "Register van Geboorten voor het Jaar 1878", Akte 154, 28 februari 1878; "Personen (zoeken)", index en digitale afbeelding, Stadsarchief 's-Hertogenbosch (http://stadsarchief.nl/ : geraadpleegd op 7 augustus 2016); Identificatienummer G012069.
• [2] Gemeente 's-Hertogenbosch, "Register van Geboorten voor het Jaar 1878", Akte 154, 28 februari 1878; FamilySearch (https://familysearch.org/pal:/MM9.3.1/TH-1-14075-61211-2?cc=2026223 : geraadpleegd op 7 augustus 2016), "Netherlands, Noord-Brabant Province, Civil Registration, 1811-1942,", 's-Hertogenbosch ⇒ Geboorten 1878 ⇒ Afbeelding 45 van de 596; Microfilm van het origineel verkregen bij de Nederlands Rijksarchiefdienst te Hertogenbosch.
• [3] Gemeente 's-Hertogenbosch, Afgegeven bewijs huwelijksakte Adrianus Wilhelmus van der Bruggen & Maria Jacoba van Oorschot ter kerkelijke inzegening, 23 april 1877; Kopie in het bezit van W.R.J. Vermeulen.
• [4] Gemeente 's-Hertogenbosch, Militieregisters lichting 1898, Militieregisters.nl (https://militieregisters.bit.pub : geraadpleegd op 7 augustus 2016); Origineel berust bij het Stadsarchief 's-Hertogenbosch.
• [5] D. Hoogendoorn, "De toename van de lichaamslengte van de Nederlander en de aantrekkelijkheid van het tennisspel", 1986; Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde, Jaargang 130, Nummer 52, Pagina 2343-2344.
• [6] Th. N. H. Spierings, "De 1ste Prijs voor goed Gedrag der Christelijke Leerling en Beantwoorden der Prijsvragen", 16 augustus 1891; Kopie in het bezit van W.R.J. Vermeulen.
• [7] Kamer van Koophandel en Fabrieken, "J.P. van der Bruggen gevestigd te 's-Hertogenbosch", Dossiernummer 434, 16-06-1921; Handelsregister van de Kamer van Koophandel en Fabrieken te 's-Hertogenbosch; Origineel berust bij het Brabants Historisch Informatie Centrum (http://bhic.nl/); Kopie in het bezit van W.R.J. Vermeulen.

Bronnen voor de afbeelding(en): Collectie Veenhuijzen, Centraal Bureau voor Genealogie, Den Haag (J.P. van der Bruggen en zijn trainer), Stadsarchief 's-Hertogenbosch (Garage van J.P. van der Bruggen), Fotopersbureau Het Zuiden, Stadsarchief 's-Hertogenbosch (Huldiging Frans van de Reijt).